Na czym polega dywersyfikacja w finansach?
Dywersyfikacja inaczej zróżnicowanie jest popularną strategią w działaniach finansowych mającą na celu zwiększenie bezpieczeństwa, zmniejszenie ryzyka strat. Mechanizm działania najlepiej pokazać na konkretnych przykładach:
Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego
Inwestując pieniądze na giełdzie narażamy się na utratę części kapitału. Żeby zmniejszyć ryzyko należy przeprowadzić dywersyfikację portfela. Nie inwestujemy wszystkich pieniędzy w jedną spółkę tylko rozkładamy kapitał przykładowo na pięć wytypowanych podmiotów. W ten sposób zwiększamy szansę na zrównoważony zysk eliminując ryzyko dużej straty w przypadku spadku wartości jednej spółki. Oczywiście działa to w dwie strony jednocześnie pozbawiamy się szansy maksymalnego zysku w sytuacji zainwestowania wszystkich pieniędzy w spółkę która akurat przyniesie największy zysk.
Dywersyfikacja źródła dochodów
Niezależnie od tego czy pracujemy na etacie, czy prowadzimy własną działalność gospodarczą dobrze jeśli mamy przynajmniej jedno dodatkowe źródło dochodu. W razie utraty pracy, zmiany koniunktury posiadamy zabezpieczenie. Uchroni nas to przed pochopnymi decyzjami, nerwowymi działaniami, które mogą jeszcze bardziej pogorszyć sytuację finansową. Takie rozwiązanie po prostu wpływa pozytywnie na nasze samopoczucie zwiększając bezpieczeństwo.
Zobacz jak to działa na prostym przykładzie.
Sprawdźmy w praktyce jak działa dywersyfikacja. Załóżmy, że jedziemy na trzy godziny do lasu na grzyby. Po przybyciu na miejsce mamy do wyboru trzy różne lasy, których nie znamy. Do naszego doświadczenia przyjmujemy założenie, że:
- las nr 1 – jest najgorszy i nie ma w nim grzybów,
- las nr 2 – jest trochę lepszy możemy średnio znaleźć w nim 5 grzybów na godzinę,
- las nr 3 – jest najlepszy znajdziemy w nim średnio 15 grzybów na godzinę.
Rachunek jest prosty:
- grzybiarz który spędzi 3 godziny w lesie nr 1 nie znajdzie grzybów,
- grzybiarz który spędzi 3 godziny w lesie nr 2 znajdzie 15 grzybów,
- grzybiarz który spędzi 3 godziny w lesie nr 3 znajdzie 45 grzybów,
Grzybiarz który stosowałby dywersyfikację ryzyka przed rozpoczęciem grzybobrania zakłada, że w każdym z trzech lasów spędzi jedną godzinę. Spójrzmy jaki efekt uzyska:
- w lesie nr 1 w ciągu godziny nie znajdzie nic,
- w lesie nr 2 w ciągu godziny znajdzie 5 grzybów,
- w lesie nr 3 w ciągu godziny znajdzie 15 grzybów,
Łącznie grzybiarz stosujący dywersyfikację znalazł w ciągu 3 godzin 20 grzybów, uzyskał gwarancję przyzwoitych zbiorów, eliminując ryzyko trafienia wyłącznie na najgorszy las w którym nie ma grzybów. Zebrał więcej grzybów od pierwszego i drugiego kolegi, jedyny minus, że ma gorsze zbiory od osoby która spędziła trzy godziny w najlepszym lesie.
Jak zawsze decyzja zależy od nas czy zdecydujemy się na zbiory gwarantujące dobry wynik. Czy może jesteśmy skłonni do ryzyka.
Powyższy przykład pokazuje że jednak racjonalnym rozwiązaniem jest stosowanie dywersyfikacji. W życiu sytuacja komplikuje się bardziej ponieważ pojawiają się dodatkowe czynniki takie jak intuicja, doświadczenie, dodatkowe informacje. Zaburzają one czysto matematyczne podejście i mogą przyczynić się zarówno do porażki jak i do spektakularnego sukcesu.
Rodzaje dywersyfikacji według klasyfikacji którą stworzył H.I.Ansoff
Pozioma
Dywersyfikacja pozioma (horyzontalna) – najmniej ryzykowna i jednocześnie najpopularniejsza wśród polskich firm. Polega na poszerzeniu asortymentu produktów lub usług o nowe, ale związane z dotychczasową działalnością firmy.
Przykłady:
– browar poszerza produkcję o napoje bezalkoholowe,
– sklep zajmujący się składaniem i sprzedażą komputerów stacjonarnych wprowadza do oferty laptopy, tablety i komórki.
Pionowa
Dywersyfikacja pionowa (wertykalna) – poszerzenie działalności o etapy przed i po dotychczasowej działalności. Przykładowo firma budująca domy przejmuje fabrykę produkującą materiały do ich budowy. Przejmuje firmę zajmującą się marketingiem, sprzedażą, promocją wybudowanych domów.
Koncentryczna
Dywersyfikacja koncentryczna – firma wychodzi poza obszar przemysłu w którym dotychczas się znajdowała. Jednak pewne elementy pozostają takie same przykładowo rynek zbytu, technologia.
Niepokrewna
Dywersyfikacja niepokrewna – najbardziej wymagająca i ryzykowna modernizacja polegająca na całkowitej zmianie dotychczasowej działalności